Kościół Parafia Białka Tatrzańska

Kościół Białka Tatrzańska Parafia
Panorama Kościół w Białce Tatrzańskiej

Historia parafii

"Białka - wieś na Podhalu nowotarskiem, pow. nowotarski, nad rzeką tej samej nazwy, dopływem Dunajca. Graniczy od północy i wschodu ze Spiżem, od zachodu z Groniem, od południa z Bukowiną, gdzie potok Palenica tworzy granicę. Parafia w miejscu. Od Nowegotargu 13 kil. odległa wieś, która ciągnie się wzdłuż drogi prowadzącej na Spiż; długość wsi 3 ćwierci mili. Obecnie liczy 227 domów a 1345 mk., z tych 637 mężczyzn a 708 kobiet. Rozległości morg. n. a. 2396. Gdy stary kościół drewniany spalił się, pleban z Ostrowska Marcin Drużbacki wystawił nowy kościół a biskup sufrag. krakowski Stanisł. Szembek poświęcił. Szkoła ludowa jednoklasowa, ludność trudni się wyrobami z drzewa." 

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (1880)

W roku 1637 król Władysław IV nadał Wojciechowi Nowobilskiemu otrzymał przywilej na dożywotnie sołtystwo we wsi "Nowa Białka" świeżo przez niego założonej na surowym korzeniu, oraz uposarzył tutejszą filię parafii w Ostrowsku, powstałą po wybudowaniu w 1635 r. pierwszego kościoła przez ostrowskiego plebana Szymona Sylezjusza a z subwencji kanclerza wielkiego koronnego Tomasza Zamojskiego. Ów kościół konsekrowany 29 lipca 1962 r. przez sufragana krakowskiego Stanisława Szembeka nie przetrwał do czasów dzisiejszych, gdyż spłonął okołow roku 1700 (według niektórych źródeł przed 1723). Na jego miejsce ks. Marcin Drużbacki wybudował nową świątynię, która stoi do dziś, pod wezwaniem świętych Apostołów Szymona i Judy, konsekrowaną w 1765 r. Nowy, murowany kościół powstał w 1921 roku z inicjatywy ks. Jana Madeja, konsekrowany został 7 sierpnia tego samego roku.

Z kroniki parafialnej

  • 4 X 1905 r. poświęcenie nowego cmentarza przez dziekana z Ludźmierza ks. Piotra Krawczyńskiego;
  • 1 IX 1913 r. odprawienie uroczystej Mszy św. na rozpoczęcie budowy;
  • 1916 r. ufundowanie obrazu MB Częstochowskiej za 4 tys. Koron, wykonanego w firmie brązowniczej Kopaczyński w Krakowie jako wotum błagalne za uratowanie okolicy i całej polskiej ziemi od zniszczeń wojennych;
  • 1917 r. dokończenie budowy plebani, uroczyste wprowadzenie do parafii wotywnego obrazu MB Częstochowskiej;
  • 28 X 1918 r. poświęcenie kamienia węgielnego w nowym kościele już zasklepionym i wytynkowanym;
  • 7 VIII 1921 r. konsekracja świątyni;
  • 24 VI 1922 r. poświecenie trzech nowych dzwonów;
  • 1934 r. budowa wikarówki z piwnicą;
  • 1952 r. budowa ogrodzenia wokół kościoła; sprawienie ławek na chórze, malowanie kościoła, brukowanie przed kościołem, tynkowanie wieży;
  • 1952 - 1954 sprawienie do kościoła lnianych chodników, wygląda na to, że były robione na miejscu, wprawiono nowe drzwi do kościoła;
  • 1953 - 1954 budowa chodnika na cmentarz, malowanie kościoła od 1 IX - 6 X 1953 r. malowali: prof. Feliks Paszkowski oraz syn Feliks Paszkowski, Szkutlarska Barbara, Poltzoch Janusz, Wiesław Garboliński, Czesław Jarnicki, Mieczysław Laar;- 1954 r. zakup chorągwi żałobnych i kropielnic:
    • Zainstalowanie miedzianej chrzcielnicy z nakrywą ażurową, wykonaną przez Stefana Pichela w Krakowie (1898 r.) zakupiona jeszcze do starego kościoła przez parafian z Chicago za czasów ks. Antoniego Skrudzińskiego;
    • Wykonanie polichromi w prawej nawie bocznej przedstawia Chrystusa Króla, wiernych w strojach regionalnych, papieża Piusa XI i ks. Kard. Adama Stefana Sapiehę.

 

Wykaz księży proboszczów i wikariuszy pracujących w Białce Tatrzańskiej

Lp Nazwisko i imię Lata Wikariusze Lata
1. Florentinus Knais 1778-1787    
2. Wawrzyniec Cieczewski 1787-1788    
3. Szymon Kozakiewicz 1788-1819    
4. Jan Czerwieilski administrator 1819-1825 proboszcz 1825-1849    
5. Jan Twardowski administrator 1849-1850    
6. Andrzej Fitt 1850-1865    
7. Bartłomiej Klus 1865    
8. Franciszek Chwistek 1865-1890 Antoni Skrudziński 1869-1890
9. Antoni Skrudziński administrator 1890-1891 Antoni Jurkowski 1890
10. Antoni Skrudziński proboszcz 1891-1905    
11. Jan Kanty Madej 1905-1941; ur. 24.IX.1875r, zm. 30.VI.1941r.    
12.     Michał Wietecha 1913-1915
13.     Jan Gorniszewicz 1915-1917
14.     Stanisław Wciślak 1917-1920
15.     Jan Chrobakiewicz 1920-1923
16.     Jan Pawela 1923-1924
17.     Władysław Matyszkiewicz 1924-1926
18.     Andrzej Rokosz 1926
19.     Bronisław Ataman 1926-1929
20.     Józef Węgrzyn 1929-1931
21.     Bronisław Wołoch 1931-1933
22.     Juliusz Turowicz 1933-1934
23.     Jan Rychlik 1934-1938
24.     Ludwik Mizera 1938-1940
25.     Józef Węgrzyn 1941-1946
26. Władysław Ryba 1941-1946    
27. Jerzy Czartoryski 8.VIII.1946-15.IX.1968;
Zm. 2.VIII.1969 r.
   
28.     Zygmunt Fojtuch 1947
29.     Andrzej Waleń 1947-1949
30.     Józef Pitorak - rezydent 16.VIII.1951 - 11.XII.1951
31.     Józef Pędziwiatr buduje kościół w Groniu i tam zostaje proboszczem 16.VIII.1952-15.X.1958
32.     Józef Brzeźniak 21.VIII.1958-10.VIII.1962
33.     Jan Baradziej 10.VIII.1962-15.IX.1968
34. Jan Baradziej Administrator 16.IX.1968-11.VII.1970    
35. Stanisław Broda Wikariusz ekonom 11.VII.1970 Proboszcz 21.XII.1970-13.VI.1989    
36. Stanisław Maślanka j. 13.VI 1989 - 2007 Mieczysław Szlaga 2006 - 2013 
36. Jan Byrski od 2007 -     
37.     Marcin Bętkowski 2013 - 2018
38.     Mateusz Kozik 2018 -

 

Wykaz księży pochodzących z Białki Tatrzańskiej

  1. Para Władysław, (pochowany w Białce)
  2. Nowobilski Józef, święcenia 1952 (pochowany w Luborzycy)
  3. Fiutowski Jarosław, święcenia  1964 (pochowany w Białce)
  4. Nowobilski Jan, święcenia 1965 (zmarł 2016, pochowany w Cichem)
  5. Nowobilski Władysław, święcenia 1967
  6. Nowobilski Józef (Skupień), święcenia 1974
  7. Matys Józef, święcenia 1986 (zmarł 2017, pochowany w Białce Tatrzańskiej)
  8. Strzelecki Jacek, święcenia 1988
  9. Pytel Zbigniew, święcenia 1997
  10. Fukś Mariusz, święcenia 2008

 

Wykaz sióstr pochodzących z Białki Tatrzańskiej

  1. Nowobilska Marcjanilla, śluby zakonne 1955
  2. Haładyna Helena, śluby zakonne 1960
Trwa ładowanie strony prosimy czekać...